298 views
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΥΝΗΘΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΑ

ΚΑΤΑΠΟΣΗ ΚΑΥΣΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ

Δυο τύποι καυστικών ουσιών καταπίνονται συνήθως:

-αλκαλικοί παράγοντες (συχνά άοσμοι και άγευστοι με αποτέλεσμα την κατάποση μεγάλης ποσότητας – βλάβες κυρίως στον οισοφάγο διότι στον στόμαχο εξουδετερώνονται από το οξύ), και
-όξινοι παράγοντες (προκαλούν άμεσα πόνο με αποτέλεσμα την κατάποση μικρής ποσότητας – βλάβες πιο έντονες στον στόμαχο, κυρίως στο άντρο).

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

-Βράγχος φωνής, συριγμός, δύσπνοια: ενδεικτικά βλάβης σε επιγλωττίδα, λάρυγγα, ανώτερες αεροφόρες οδούς.

-Επίμονος πόνος στον θώρακα και στην ράχη: υποψία διάτρησης οισοφάγου και μεσοθωρακίτιδας.

-Επίμονος κοιλιακός πόνος: υποψία διάτρησης στομάχου και περιτονίτιδας.

*Τα πρώιμα σημεία και συμπτώματα δεν σχετίζονται πάντα με την βαρύτητα της καυστικής βλάβης και την πιθανότητα καθυστερημένων επιπλοκών.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

-α/α θώρακα – κοιλίας

-CT τραχήλου-θώρακα-κοιλίας: Επί διάτρησης άμεση χειρουργική επέμβαση.

-Γαστροσκόπηση: Πρέπει να γίνεται εντός 24-48 ωρών στους ασθενείς που δεν έχουν διάτρηση προκειμένου να εκτιμηθεί η βαρύτητα των βλαβών (επειδή αυτή μπορεί να μην συνάδει με τα συμπτώματα), να γίνει πρόγνωση και να κατευθυνθεί η θεραπεία.

-Δεύτερη γαστροσκόπηση: Μπορεί να γίνει 5 ημέρες μετά την κατάποση καυστικής ουσίας και μπορεί να προβλέψει καλύτερα τις οισοφαγογαστρικές επιπλοκές.

*40-80% των ασθενών που αναφέρουν κατάποση καυστικής ουσίας δεν έχουν καμία ένδειξη βλάβης στην ενδοσκόπηση.

ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΥΣΤΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ
I               Οίδημα και ερύθημα

ΙΙA           Αιμορραγίες, διαβρώσεις, φυσσαλίδες, έλκη με εξίδρωμα

ΙΙB           Κυκλοτερής εξέλκωση

III            Πολλαπλά βαθιά έλκη με καφέ, μαύρο ή γκρι αποχρωματισμό

IV           Διάτρηση

Οι           βαθμοί Ι-ΙΙΑ συνήθως θεραπεύονται χωρίς συνέπειες.

Οι βαθμοί ΙΙΒ-ΙΙΙ οδηγούν σε στένωση το 70-100% των ασθενών.

Ο βαθμός IV συνοδεύεται από θνητότητα 65% και απαιτεί άμεση χειρουργική αντιμετώπιση.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
-Καρδιοαναπνευστική υποστήριξη.

-Ασθενείς με υπόταση, αναπνευστική δυσχέρεια και βλάβες ΙΙΒ-ΙΙΙ στην ενδοσκόπηση εισάγονται άμεσα σε ΜΕΘ.

-Λαρυγγοσκόπηση σε όσους έχουν αναπνευστική δυσχέρεια (επι βλαβών του λάρυγγα συνιστάται τραχειοστομία – όχι διασωλήνωση).

-Άμεση επέμβαση με οισοφαγεκτομή ή γαστρεκτομή επί διάτρησης.

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η πρόκληση έμετου ή η τοποθέτηση ρ/γ σωλήνα (για απομάκρυνση της ουσίας ή χορήγηση υγρών για αραίωσή της) διότι μπορεί να προκληθεί εκ νέου έκθεση του οισοφάγου και της ανώτερης αναπνευστικής οδού στον καυστικό παράγοντα.

-Οι PPIs μπορεί να μειώσουν τις επιπλοκές.

ΑΠΩΤΕΡΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
-Το 1/3 των ασθενών αναπτύσσει στένωση οισοφάγου. Συνήθως παρουσιάζεται μετά από 2 μήνες αλλά ενδέχεται να εμφανιστεί ακόμη και μετά από πολλά έτη.

-Η αντιμετώπιση της οισοφαγικής στένωσης γίνεται με συχνές διαστολές μέχρι η διάμετρος του οργάνου να φτάσει τα 15 mm ή να υποχωρήσουν τα συμπτώματα.

-10-50% των ασθενών με οισοφαγική στένωση, τελικά θα χρειαστούν χειρουργική αντιμετώπιση.

-Στενώσεις άντρου-πυλωρού εμφανίζονται συνήθως 1-6 εβδομάδες μετά την κατάποση της ουσίας αλλά μπορεί ακόμη και μετά από έτη. Σε πολλούς είναι αποτελεσματικές οι διαστολές μαζί με αντιόξινη αγωγή, αρκετοί όμως χρειάζονται αντρεκτομή.

-Η κατάποση αλκαλικής ουσίας σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης πλακώδους καρκινώματος οισοφάγου (κατά 1000 φορές μετά από 40 έτη). Συνιστάται, 20 έτη μετά την κατάποση να αρχίζει περιοδικός ενδοσκοπικός έλεγχος, ανά 1-3 έτη.