Τι είναι οι οξύουροι; — Οι οξύουροι είναι μικροί σκώληκες που μπορούν να ζουν στο έντερο του ανθρώπου. Είναι η πιο συνήθης αιτία λοίμωξης από σκώληκες στο Δυτικό κόσμο. Συνήθως προσβάλλουν παιδιά σχολικής ηλικίας.
Τα άτομα που έχουν μολυνθεί από οξύουρους μπορεί να έχουν κνησμό («φαγούρα») γύρω από τον πρωκτό. Αυτό συμβαίνει διότι οι θηλυκοί σκώληκες αφήνουν τα αυγά τους στις δερματικές πτυχές γύρω από τον πρωκτό.
Οι άνθρωποι μολύνονται από οξύουρους όταν καταπίνουν τα αυγά των σκωλήκων. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν κάποιος που είναι μολυσμένος από οξύουρους, ξύνει την περιοχή γύρω από τον πρωκτό του και στη συνέχεια ακουμπάει πράγματα που μπορεί να ακουμπήσουν και άλλοι άνθρωποι, στα οποία αφήνει αυγά των οξύουρων που μετέφερε από τον πρωκτό του. Έτσι, όταν κάποιος ακουμπήσει τα αυγά των οξύουρων και στη συνέχεια το στόμα του, μπορεί να καταπιεί τα αυγά χωρίς να το γνωρίζει.
Η περίοδος επώασης από την κατάποση ενός αυγού οξύουρου μέχρι ένας ενήλικας σκώληκας να μεταναστεύσει στη περιπρωκτική περιοχή αποβάλλοντας τα αυγά του είναι 1-2 μήνες.
Τελικά, σε περιβάλλον που κυκλοφορούν άτομα μολυσμένα με οξύουρους η πλειονότητα των πάσης φύσεως επιφανειών έχει ωάρια οξύουρων τα οποία αντέχουν σε κοινά αντισηπτικά, σε ψυχρό και υγρό περιβάλλον επιζούν μέχρι και 2 εβδομάδες ενώ καταστρέφονται μόνο με το βρασμό, την αμμωνία και την υπεριώδη ακτινοβολία.
Πολλοί άνθρωποι μολυσμένοι με οξύουρους δεν έχουν συμπτώματα. Όταν έχουν, το κύριο σύμπτωμα είναι ο κνησμός γύρω από τον πρωκτό. Ο κνησμός εμφανίζεται συνήθως τη νύχτα και μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στον ύπνο. Μερικά άτομα με σοβαρό πρόβλημα μόλυνσης από οξύουρους, μπορεί να έχουν κοιλιακό πόνο, ναυτία και έμετους.
Πρέπει να εξεταστώ από γιατρό; — Ναι. Ιδίως αν έχετε έντονο κνησμό γύρω από τον πρωκτό, κυρίως τη νύχτα, πρέπει να εξεταστείτε από γιατρό.
Υπάρχει ειδική εξέταση για την διάγνωση των οξύουρων; — Ναι. Ο γιατρός σας, αφού τον ενημερώσετε για τα συμπτώματά σας, θα σας ζητήσει να υποβληθείτε στο «σελοτέιπ» τεστ. Αυτό το τεστ γίνεται παίρνοντας ένα κομμάτι σελοτέιπ και κολλώντας το στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό. Αν υπάρχουν οξύουροι, τα αυγά τους θα κολλήσουν στο σελοτέιπ. Ο γιατρός θα κοιτάξει το σελοτέιπ στο μικροσκόπιο για να δει αν υπάρχουν αυγά οξύουρων επάνω σε αυτό. Είναι καλύτερα να τοποθετηθεί το σελοτέιπ το βράδυ πριν κοιμηθείτε ή το πρωί πριν την αφόδευση και πριν κάνετε μπάνιο. Επί αρνητικού αποτελέσματος, και εφόσον υπάρχει έντονη υποψία, απαιτούνται μέχρι και 6 δείγματα σε διαφορετικές μέρες σε μικρό χρονικό διάστημα.
Στην παρασιτολογική εξέταση κοπράνων σπάνια ανευρίσκονται αυγά που θα θέσουν τη διάγνωση γιατί αυτά δεν αποβάλλονται μέσα στο έντερο αλλά στο περιπρωκτικό δέρμα. Πιο πιθανό είναι να εντοπιστούν στα κόπρανα μακροσκοπικά ενήλικοι οξύουροι που παρασύρθηκαν κατά την αφόδευση και μοιάζουν με λεπτές άσπρες μικρές κλωστές που κινούνται μέσα στη μάζα των κοπράνων.
Πώς θεραπεύονται οι οξύουροι;— Οι οξύουροι αντιμετωπίζονται με φάρμακα. Οι ασθενείς συνήθως λαμβάνουν ένα χάπι αμέσως μετά την διάγνωση. Στη συνέχεια παίρνουν άλλο ένα χάπι 2 εβδομάδες μετά το πρώτο.
Αν έχετε οξύουρους, ο γιατρός σας πιθανότατα θα συστήσει όλοι οι άνθρωποι που ζουν μαζί σας να λάβουν το ίδιο φάρμακο. Αυτό γίνεται διότι η μετάδοση των οξύουρων είναι πολύ εύκολη μεταξύ ατόμων που ζουν στο ίδιο σπίτι.
Ακόμη και αν πάρετε θεραπεία όμως, οι οξύουροι μπορεί να επανέλθουν.
Υπάρχει κάτι άλλο που μπορώ να κάνω; — Ναι. Αν εσείς ή κάποιος άλλος στην οικογένειά σας έχει οξύουρους, θα πρέπει όλοι:
●Να διατηρείτε κοντά τα νύχια σας
●Να πλένετε συχνά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό, ιδίως μετά την αφόδευση, κατά την προετοιμασία του φαγητού και πριν το γεύμα
●Να κάνετε μπάνιο καθημερινά (είναι καλύτερα το πρωί)
●Να πλένετε συχνά τα ρούχα σας, τις πετσέτες και τα κλινοσκεπάσματα (αν είναι δυνατόν να αλλάζονται καθημερινά και να πλένονται σε θερμοκρασίες άνω των 55 βαθμών) και να απλώνονται στον ήλιο για να στεγνώσουν, να κάνετε σχολαστικό καθαρισμό του μπάνιου και των χειρολαβών στο σπίτι
●Να προσπαθείτε να μην ξύνεστε γύρω από τον πρωκτό ή στην περιοχή μεταξύ των ποδιών σας
Τέλος, επισκεφθείτε και πάλι τον γιατρό σας αν ξαναρχίσετε να έχετε κνησμό πέριξ του πρωκτού.
